Dinsdag 20 mei 2025, commissie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW)

Beslispunt

Wenst de commissie:

• - 

  de stemming over de suppletoire begrotingen in de Tweede Kamer (naar verwachting op 3 juli a.s.) af te wachten? en/of
• - 

  gebruik te maken van één van de hieronder genoemde procedurele mogelijkheden met betrekking tot de Voorjaarsnota 2025?

Toelichting

• - 

  Op 22 april 2025 heeft de commissie besloten bij het College van fractievoorzitters (Cvf) te informeren naar de procedurele mogelijkheden om tijdig, bij voorkeur voor het zomerreces vragen te stellen over de suppletoire begrotingen en om de conclusies van de bespreking hiervan te agenderen voor vandaag (20 mei).
• - 

  Op 13 mei 2025 is het Cvf bijeenkomen en heeft de voorzitter aangegeven dat de commissie financiën (FIN) het voortouw zal nemen en zoveel mogelijk regie zal voeren over de behandelwijze van de Voorjaarsnota en de suppletoire begrotingen 2025. Ook is gewezen op de memo die de staf van de commissie Financiën hier over heeft opgesteld, die voor diezelfde middag bij de commissie FIN stond geagendeerd (zie bijlage).

• - 

  Op 13 mei heeft de commissie FIN met betrekking tot de behandelwijze van de voorjaarsnota besloten:

  • * 

    de Kamervoorzitter te verzoeken om te overleggen met de Tweede Kamervoorzitter over de planning van de Voorjaarsnota en bijbehorende suppletoire begrotingen voor het zomerreces met het doel meer tijd voor behandeling door de Eerste Kamer mogelijk te maken;
  • * 

    op 27 mei 2025 gelegenheid te bieden voor schriftelijk overleg over de Voorjaarsnota 2025; en,
  • * 

    op 27 mei 2025 de mogelijkheid te bespreken van een plenair debat (artikel 51, eerste lid, RvOEK) over de Voorjaarsnota 2025.
• - 

  Samengevat luidt het antwoord op de vraag van de commissie over de procedurele mogelijkheden om tijdig, nog voor het zomerreces vragen te stellen over de suppletoire begrotingen als volgt:

  De suppletoire begrotingen kunnen pas worden behandeld als de Tweede Kamer daar (naar verwachting op 3 juli a.s.) over heeft gestemd.

  De commissie zou met betrekking tot de Voorjaarsnota 2025 die in behandeling is bij de commissie FIN kunnen overwegen:

  • A. 

    Op 27 mei as. inbreng te leveren bij de Commissie FIN ten behoeve van schriftelijk overleg over de Voorjaarsnota 2025 en/of
  • B. 

    Af te wachten welk besluit de commissie FIN op 27 mei a.s. neemt met betrekking tot het mogelijk voeren van een plenair debat (artikel 51, eerste lid, RvOEK) over de Voorjaarsnota 2025 en/of
  • C. 

    Zelf in overleg te treden met de minister van OCW naar aanleiding van de Voorjaarsnota 2025 over specifieke OCW - aangelegenheden.

Stand van zaken Tweede Kamer

De Tweede Kamer heeft een plenair debat over de Voorjaarsnota gepland op 11 juni 2025. Op 22 mei 2025 wordt inbreng geleverd voor een schriftelijke (feitelijke) vragenronde. De stemmingen in de Tweede Kamer over de suppletoire begrotingen vinden naar verwachting plaats op 3 juli 2025. Op dinsdag 8 juli 2025 is de laatste vergaderdag voor het zomerreces van de Eerste Kamer, wat betekent dat er feitelijk een week over blijft vóór het zomerreces.

Beslispunt

Wenst de commissie naar aanleiding van de brieven van de staatssecretaris van OCW van 19 februari 2025 (31.293, F) en 11 maart 2025 (31.293, G) alsnog inbreng te leveren voor schriftelijk overleg of neemt zij deze voor kennisgeving aan?

Toelichting

• - 

  Tijdens de commissievergadering van 4 maart 2025 heeft de commissie op verzoek van het lid Van Meenen (D66) besloten de brief (31.293, F) van de staatssecretaris van OCW van 19 februari 2025 over onvolledige afname doorstroomtoets Stichting Spaarnesant en Samen Katholieke Scholen op 8 april 2025 te agenderen voor inbreng voor schriftelijk overleg.
• - 

  Op 11 maart 2025 heeft uw commissie een opvolgende brief (31.293, G) ontvangen van de staatssecretaris van OCW. In deze brief schrijft hij dat de doorstroomtoets alsnog volledig heeft plaatsgevonden. De commissie heeft beide brieven (F en G) op 8 april 2025 besproken en besloten het agendapunt hierover aan te houden tot na het commissiedebat Toetsen en examens in de Tweede Kamer op 15 mei 2025. Dat debat heeft inmiddels plaatsgevonden (zie hierna). Vandaag staan genoemde brieven weer geagendeerd.

Tweede Kamer

Bovengenoemde brieven stonden geagendeerd voor het commissiedebat Toetsen en examens van de Tweede Kamercommissie voor OCW, dat werd gehouden op 15 mei jongstleden (zie link naar videoverslag).

Tijdens het debat zijn de volgende toezeggingen aan de Tweede Kamercommissie gedaan:

• - 

  In het najaar ontvangt de Kamer een brief over de opvolging van motie-Rooderkerk (zie link) over één doorstroomtoets. In deze brief staat de uitkomst van de inventarisatie van financiële en juridische consequenties en uitvoeringsvraagstukken, een mogelijk tijdpad voor invoering van wijzigingen in het stelsel, en een inventarisatie van relevante factoren en afwegingen.
• - 

  Voor het einde van 2025 wordt de Kamer geïnformeerd over de stand van zaken van de verbeterplannen voor een passender regulier examen en voor een toegankelijk staatsexamen. In deze brief wordt ook ingegaan op de verkenning die de staatssecretaris uitvoert naar de mogelijkheid voor meer vso-scholen om een examenlicentie te krijgen.
• - 

  De Kamer wordt rond de zomer van 2025 geïnformeerd over de uitkomsten van het onderzoek van Stichting Cito naar de mogelijkheid voor een enkelvoudig advies voor praktijkonderwijs.
• - 

  Uiterlijk december 2025 ontvangt de Kamer een brief over de verkenning naar het toekomstig vmbo waarin wordt ingegaan op de aansluiting tussen het vmbo en het mbo en op alle lopende trajecten.
• - 

  Voor de zomer van 2025 ontvangt de Kamer de uitkomsten van het onderzoek naar de mogelijkheden voor een leerlingvolgsysteem in de onderbouw.

Aan het einde is ook een tweeminutendebat aangevraagd. Een datum hiervoor is nog niet bekend.

Beslispunt

Acht de commissie zich voldoende geinformeerd door de terugkoppelingen (onder A en B) ter voorbereiding van het gesprek met de Onderwijsraad of heeft de commissie in dit verband nog nadere wensen?

Toelichting

• - 

  Op 4 maart 2025 heeft uw commissie ermee ingestemd om op 27 mei 2025 van 15:30-16:30 uur een gesprek te voeren met de Onderwijsraad.
• - 

  Op 22 april 2025 heeft de commissie de volgende onderwerpen geselecteerd waarover zij graag met de Raad in gesprek zou gaan:

  • 1. 

    Leven lang ontwikkelen en volwassenenonderwijs.
  • 2. 

    Het sluiten van basisscholen en het gebruik van mobiele telefoons op basisscholen.
  • 3. 

    Bekostiging en stelselverkenning van het onderwijs.
  • 4. 

    Speciaal onderwijs, passend onderwijs en schooluitval.
  • 5. 

    Doorstroom vanuit primair onderwijs, kwaliteit en kansengelijkheid.
  • 6. 

    En overkoepelend onderwerp: Evidence based en formed in onderwijspraktijk en onderwijsbeleid
• - 

  De commissie heeft de griffie verzocht om (A) deze onderwerpen voor te leggen aan de Onderwijsraad en vandaag (20 mei) terug te koppelen in hoeverre de Raad hier tijdens het geplande gesprek op in kan gaan en (B) (op verzoek van het lid Van Meenen, D66) uit te zoeken wat de procedurele mogelijkheden zijn om de Onderwijsraad om advies te vragen over onderwerp 5 (en in de eerstvolgende commissievergadering na het gesprek van 27 mei te bezien of er behoefte bestaat om eventueel advies te vragen).
• - 

  Terugkoppeling (A):

  De Raad zou 27 mei a.s. graag van start gaan met een korte toelichting op het proces rond het nieuwe werkprogramma en op de drie onderwerpen van de inspiratielijst. De onderwerpen hiervoor genoemd onder 3, 4 en 5 maken onderdeel uit van deze toelichting. Vervolgens is er ruimte om vragen te stelllen over deze onderwerpen als ook over de onderwerpen onder 1, 2 en 6.

• - 

  Terugkoppeling (B):

  Op grond van artikel 38 onder f RvOEK zijn commissies bevoegd de Kamer voor te stellen advies te vragen aan een adviescollege. Meer in het bijzonder regelt artikel 2 van de Wet op de Onderwijsraad (jo. artikel 17 van de Kaderwet adviescolleges) dat de Kamer zich tot de Onderwijsraad kan wenden voor advies. Het is de Kamer die het advies vraagt, maar het inhoudelijke initiatief ligt bij de betrokken commissie die een concept-adviesverzoek opstelt. De Onderwijsraad heeft aan de griffie laten weten dat de Raad bereid is om desgewenst een advies te geven over onderwerp 5 (dat in de visie van de Raad nauw samenhangt met onderwerp 3) en graag op voorhand betrokken zou willen worden bij de formulering van een eventuele adviesaanvraag voordat de concept advies aanvraag aan de commissie zal worden voorgelegd. Na instemming van de commissie zal vervolgens het voorstel om advies te vragen ter goedkeuring aan de Kamer worden voorgelegd.

Beslispunt

Kan de commissie instemmen met een gesprek met de Raad voor Cultuur op 28 oktober 2025, 16:00-17:00 uur?

Toelichting

• - 

  Op 15 april jl. besloot uw commissie om de Raad voor Cultuur te verzoeken om in gesprek te gaan over het onlangs verschenen Jaarverslag 2024 en de plannen van de Raad. Het vorige gesprek met de Raad voor Cultuur vond plaats op 23 januari 2024 en was in het kader van een kennismaking met uw commissie. Het lid Veldhoen (GroenLinks-PvdA) gaf op 15 april jl. op voorhand aan onder meer geïnteresseerd te zijn in het advies van de Raad over AI in de cultuursector en de impact van het financiële ravijnjaar voor gemeenten in 2026 op cultuur.
• - 

  Uit navraag is gebleken dat publicatie van het AI-advies pas eind dit jaar of begin volgend jaar wordt verwacht. Wat betreft de planning van een eventueel gesprek heeft de commissie op 22 april jl. de wens uitgesproken niet te willen wachten op dit advies.
• - 

  Inmiddels heeft de Raad van Cultuur de griffie laten weten bereid te zijn met de commissie in gesprek te gaan over het onlangs verschenen Jaarverslag 2024 en recent verschenen adviezen. Qua planning stelt de Raad voor om een gesprek na de zomer te plannen, meer specifiek eind oktober 2025 omdat er dan (onder voorbehoud) waarschijnlijk adviezen gereed zijn inzake het cultuurbestel, governance/toezicht in de cultuursector, financiële stabiliteit en artistieke vrijheid. Daar komt bij dat er met ingang van 1 augustus a.s. een nieuwe algemeen secretaris/directeur is benoemd. De Raad stelt voor om op 28 oktober 2025, 16:00 - 17:00 uur met de commissie in gesprek te gaan.

Hieronder is een overzicht van de openstaande correspondentie weergegeven. Een overzicht van wetsvoorstellen die bij de commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) in (schriftelijke) behandeling zijn, is hier te raadplegen.